مه را با باران ريز بهاري در سكوت دل انگيز یک جنگل تاريخي تصور و صداي پرندگان را هم به آن اضافه كنيد از بلنداي استخري بزرگ، زيبا و فوق العاده كه به چشمه اي شباهت دارد. اينها را انسانهايي در دل جنگل بي بديل هيركاني بهشهر ساخته اند با معماري اي كه بايد ببینيد تا باور كنيد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری مازندران؛شاه عباس صفوي عاشق زادگاه مادرش، بود. آنقدر كه توانست باغي در اين گوشه از كرانه خزر بيارايد و بسازد و بیشترین هنر همدوره هاي ما اين بود كه توانستند آنرا در يونسكو به ثبت جهانی برسانند.
جاده جنگلي را در صبحگاه نوروزي پيموديم، چند دقیقه راندن کافی بود، پس از عبور از چند نیم دایره ی تنگ، تابلويي زيبا، بسيار زيبا، وسيع و رنگ رنگ جلوي چشمانمان نمايان شد. ميان هواي مه آلود، اول شيفته طبيعت شديم، بعد آرام آرام برج ها به چشم آمد و زير پا آجر فرش هاي صفوي.
صدای گردشگران میان سکوت خیال انگیز اینجا گم است، شنیده نمی شود لابه لای صدای پرطنین پرندگان. نمی دانم به کدام سو خیره شوم، تابلوی خداوند وهم برانگیزتر از تصور است در این آغاز جوان شدن طبیعت. به خودم که می آیم در این سردی مطبوع هوا دلم یک لیوان چای داغ می خواهد، کتری روی آتش کوچک کنار استخر را تازه گذاشته اند و چای حاضر نیست. ترجیح می دهم برای شنیدن داستان نیاکان مان از پله های قدیمی بالا بروم از بلندا، آب را تماشا کنم که حالا چند شناور کوچک، رنگ سبز آبی آب را به هم زده اند...
باغی آباد در 9 کیلومتری بهشهر
مجموعه باغهای عباس آباد در ۹ کیلومتری شهرستان بهشهر، در دامنه رشته کوههای البرز و میان جنگلهای انبوه قرار چشم نوازی می کند. این مجموعه شامل چشمه، مخزن و دریاچه سد یا به قول مدیر پایگاه پژوهشی عباسآباد؛ \"استخر\"، گلباغ، کاخ، حمام، آسیاب آبی و دو برج آجری است. این مجموعه به دستور شاه عباس اول صفوی در سال 1020 ه.ق در محلی که خرگوران نام داشت، ساخته شد و اکنون مهمترین باغ غیر کویری ایران بهشمار میآید. وسعت آن نزدیک به 600 هکتار است.
استخر مجموعه، ۶۰۰ هزار مترمکعب گنجایش دارد. مخزنی است و جوی زمینی سرچشمه آن است. آب از لوله های زیرزمینی و سفالی مسیر را طی می کند و به استخر پرو پیمان می رسد. استخر 10 هکتار وسعت دارد و عمارت مرکز آن، در زمان آبگیری با ارتفاعی حدود ۱۸ متر به زیر آب میرود و فقط سقف آن همراه با درختچههایی نمایان است.
کارشناسان معتقدند؛ ممکن است اول این بنا جهت مقاوم سازی استخر احداث شده باشد ومجددا با توجه به آبگیری استخر به آن کاربری تفریحی داده باشند. جهت کاربری تفریحی عمارت داخل استخر، دسترسی به آن از طریق پل چوبی اسکله مانندی که در جهت شمال بنا ایجاد نموده بودند، امکان پذیر بود. و کم و کان اکنون نیز این امکان فراهم است. اگرچه در آن روز نوروزی سپید که ما به دیدار عباس آباد رفته بودیم عمارت میان آب پنهان شده بود و خاطره آن نوروزی که سفره هفت سین را روی آن چیده بودند برایم دوباره جان نگرفت.
وسعت استخر حدود ۱۰ هکتار و عمق آن نزدیک به ده متر است. این استخر به دلیل دسترسی مناسب سواره، محوطه اتراق، آثار باستانی، شیرینی، آب و هوای مناسب، قابلیتهای توریستی فراوان دارد.
حمام عباس آباد معماری و سیستم آبرسانی جالبی دارد؛ هر حوض در فضاي گرمخانه و سربينه در این حمام تاريخي داراي دو سيستم آبرساني آب سرد و آب گرم بوده است.
در محوطه تاريخي عباسآباد، دو برج آجري به قطر7 متر و به ارتفاع 14 متر از دوران صفويه به يادگار مانده است. مصالح عمده سازه، ملاط ساروج و آجر است. با توجه به ساختار دو بناي برج كه بر روي محور آبرساني قرار دارند، اینگونه می گویند كه برجها عملكرد صرفاً نگهباني نداشته و با توجه به اختلاف ارتفاع محوطه گلباغ نسبت به باغ، دو برج در واقع براي جلوگيري از ضربات قوچي شكل سيالات، توسط مهندسين دوره صفويه مد نظر قرار گرفتهاند.
آسياب آبي، یکی دیگر از آثار این مجموعه است، اگر طبیعت بکر و کمتر دست خورده آن به مدد مدیر پایگاه متعصب مجموعه، از دیدنش غافل تان نکند، به فاصله تقريبي 5/1 كيلومتري جنوب باغ ميان دو رود پر آب احداث شده است. آجرهاي به كار رفته در آسياب به ابعاد 5×26×26 سانتيمتر بوده و راه دسترسي به آسياب از طريق يك جاده سنگ فرش امكانپذير است.
نحوه كاركرد بناي فوق بدين طريق است كه آب از طريق كانال سرپوشيده به سمت كانال روباز آجري به طول 100 متر هدايت شده، سپس با يك شيب تقريباً مناسب به سمت چرخ آسياب حركت كرده و سبب به حركت در آمدن پرههاي چرخ مي شده است. مهندسين دوره صفوي با احداث آسياب آبي در محل مورد نظر، از انرژي آب بيشترين بهره را براي به حركت در آوردن چرخهاي آسياب بردهاند.
باغی که سرو ندارد
عباس آباد بر خلاف باغ های ایرانی سرو ندارد. در دوره صفویه ساخت اولین و آخرین \"باغ در باغ\" در بهشهر انجام شد. شرایط توپوگرافی اقتضا می کرد که باغ عباس آباد رو به قبله ساخته شود و طلوع و غروب خورشید تماشایی تر از همیشه باشد. خلق و معماری این مجموعه براساس زیبایی تنظیم شده است.
اولین کلنگ حفاری های باستان شناسی در سال 1379 در این منطقه به زمین زده شد. اما اینجا کمتر از یافته های باستانی خبری بود. موسوی نسب معتقد است؛ در دوره قاجار مصالح این مجموعه توسط روستاییان همجوار برای ساخت و ساز منتقل و سایت تاحدودی تخریب شد.
راستش دلم نمی خواست با به هم زدن خلوت گردشگران خلوت خودم را نیز به هم بزنم اما گفتگو با خانواده ای خراسانی که صبح، پس از اقامت شبانه در مرکز اسکان فرهنگیان بندرگز به بهشهر آمده و بدون توقف خودشان را به عباس آباد رساندند را از دست ندادم. این خانواده برای چهارمین بار است که به عباس آباد آمده اند و باران ریز مانع از گشت شان در استخر نشد. بعد از بهشهر عازم ساری بودند و بعد بابلسر. از جاذبه های ساری هم تنها دریایش را می شناختند.
موسوی نسب از حضور متعدد گردشگران در این منطقه می گفت اما به نظرم این تعداد ایرانی برای دیدن زیباترین و منحصربفردترین باغ غیر کویری ایران بسیار کوچک و اندک است. این زیبایی نیاز به تبلیغ درست و حضور گردشگران بویژه در قالب تور دارد.
تاریخ را بدانید و بیایید
بهتر است پیش از مهمان شدن در عباس آباد تاریخچه بناها و باغ را بدانید و بخوانید. اینجا کمتر کسی هست که راهنمایی تان کند و بگوید که با چه سختی این آجرها روی هم سوار شدند و تابلویی واضح و خوشرنگ برایتان از روزگار ساختن و جان گرفتن عباس آباد نمی گوید. اینجا اگر خوب معرفی شود درآمدش به گمانم می تواند جبران تعطیلی کارخانه های چیت سازی بهشهر را بکند و اشتغال فصلی جوانان روستاهای اطراف، شغل های دائمی می شود.
میراث من و شما در بهشهر هنوز معماری باشکوهی دارد. چه خوب است که در عرصه این باغ مصفا دیگر ساخت و سازی صورت نمی گیرد و رستورانها و سوئیت ها را روستاییان اطراف راه انداخته اند.
زنبق ها و شقایق ها در بلندی مشرف به استخر، مه را در آغوش گرفته اند. باران ریز متوقف می شود و دوستان همراهم احساس سرما می کنند.
دلم می خواهد بیشتر فرصت داشتم تا خیالپردازی ام کامل شود و قصه جذاب و پرکششم را کامل کنم. بی دلیل نبود که شاه عباس در آخرین روزهای عمرش می گفت \"هوای اشرف مرا درمان می کند\". به بهشهر آمد، در شهر شادی آفرین اقامت کرد، برای شکار به میانکاله رفت و در همین شهر چشم از دنیا فرو بست.
انتهای پیام/